Inhoud
Met een botte zaag kunt u niet precies en efficiënt werken – welke zaag u ook gebruikt. Door het zaagblad regelmatig te slijpen, zorgt u voor een nauwkeurige zaagsnede en voorkomt u dat het gereedschap onnodig slijt. In dit artikel kunt u lezen waar u rekening mee moet houden en in welke gevallen u het slijpen van uw zaag beter aan een professional kunt overlaten.
De risico’s van een bot zaagblad
Uw essentiële houtbewerkingsgereedschap dient ten minste een goed functionerende, scherpe handzaag en cirkelzaag te bevatten. Het is echter niet altijd eenvoudig om te zien wanneer het zaagblad bot is. U kunt in de volgende gevallen herkennen dat het zaagblad moet worden geslepen:
- De sneden worden onzuiver; de snijranden zijn onregelmatig of rafelen.
- Het zagen gaat langzamer; de weerstand lijkt toe te nemen.
- De zaag trilt bijzonder sterk en maakt na verloop van tijd meer lawaai.
- Er ontstaat buitensporig veelhitte, wat te zien is aan verkleuring van het hout of zelfs rookontwikkeling.
Als u een zaagblad, dat niet meer scherp is, te lang blijft gebruiken bestaat het risico dat er zaagtanden afbreken of dat het zaagblad zelf breekt. Dit kan erg gevaarlijk zijn. Regelmatig bijslijpen verlengt de levensduur van uw zaagbladen en bespaart u op lange termijn geld.
Zaagblad zelf slijpen of aan de vakman overlaten?
Er zijn twee mogelijkheden:
- U kunt het zaagblad zelf met de hand slijpen. Hiervoor hebt u een goed uitgeruste werkplaats nodig, waar u uw eigen gereedschap kunt repareren. Ook is het belangrijk dat het zaagblad überhaupt zelf geslepen kan worden: bij zaagbladen van te hard metaal is dat niet mogelijk. Als u het werk zelf doet, is het meestal goedkoper.
- U kunt het slijpen van uw zaagblad ook overlaten aan ervaren vaklui, bijvoorbeeld in bouwmarkten of gespecialiseerde gereedschapsbedrijven. Daar worden krachtige slijpmachines gebruikt, die nauwkeuriger en sneller werken dan bij handmatig slijpen mogelijk is. Deze optie is de moeite waard als u niet zeker bent van uw zaak, niet over het nodige gereedschap beschikt of als u speciale zagen of zaagbladen gebruikt. Meestal is deze professionele aanpak duurder dan wanneer u het werk zelf doet. Normaal gesproken is er een vaste prijs per zaagtand. In sommige gevallen kan slijpen ook duurder zijn dan de aanschaf van een nieuw zaagblad, bijvoorbeeld als de tanden ernstig versleten of vervormd zijn.
Zaagbladen kunnen niet eindeloos opnieuw worden geslepen; gemiddeld kan dit ongeveer tien keer. Aangezien bij het slijpen een beetje materiaal wordt verwijderd, worden de tanden vroeg of laat minder stevig. Het voordeel van een professionele slijpmachine is dat deze slechts zoveel materiaal afslijpt als noodzakelijk is, en zo de levensduur van het zaagblad kan verlengen.
Welke zaagbladen kunt u zelf slijpen?
U kunt niet elk zaagblad zelf met een handvijl slijpen. Dit hangt volledig af van het materiaal. De vorm van het zaagblad en of het een handzaagblad of een machinezaagblad is, doen niet ter zake.
Als de tanden gehard zijn of volledig uit gehard metaal bestaan, hebt u een speciaal slijpapparaat voor hardmetaal nodig. Vanwege de hoge kosten is dit echter alleen de moeite waard voor professionele houtwerkplaatsen en als u het zaagblad regelmatig gebruikt. In ruil daarvoor kan het zaagblad meer verdragen en gaat het aanzienlijk langer mee.
In kleinere werkplaatsen worden meestal zaagbladen van chroom-vanadium (CV) of hardmetaal (HM) gebruikt. Met een beetje oefening kunt u gemakkelijk zelf een CV-zaagblad slijpen. Bij regelmatig gebruik wordt het echter relatief snel weer bot.
Instructies: zo slijpt u het zaagblad van een cirkelzaag
Met de volgende stapsgewijze instructies kunt u zelf relatief eenvoudig het zaagblad van uw cirkelzaag slijpen:
- Het gereedschap klaarleggen
U hebt het volgende gereedschap nodig:
• Steeksleutel
• Schroefklemmen
• Platte vijl
• Zaagzettang
• Driehoekige vijl - Veiligheidsmaatregelen
Zorg ervoor dat de cirkelzaag niet is aangesloten op het stopcontact, of verwijder de accu. Om het risico op letsel tot een minimum te beperken, moet u altijd beschermende handschoenen dragen wanneer u met het zaagblad werkt. - Demontage van het zaagblad
Gebruik een geschikte steeksleutel om de moer los te draaien waarmee het zaagblad aan de cirkelzaag is bevestigd. Verwijder het zaagblad voorzichtig uit de houder. - Zet het zaagblad goed vast
Gebruik schroefklemmen om het zaagblad stevig aan de werkbank te bevestigen. Hierbij geldt: hoe minder van het zaagblad er uit de werkbank steekt, hoe gemakkelijker het slijpen is, omdat het zaagblad dan minder kan wiebelen. - Zaagtanden op gelijke hoogte brengen
Bij veelvuldig gebruik slijten de zaagtanden onregelmatig. Daarom moet u eerst de zaagtanden weer op gelijke hoogte brengen. Gebruik hiervoor een platte vijl, en vijl elke tand af tot ze allemaal even hoog zijn. Als sommige tanden hierdoor plat worden, bewerk dan alle tanden met de driehoekige vijl tot ze een identieke vorm hebben. - De zaagtanden ‘zetten’
Bij het zogenaamde zetten van de tanden worden deze om en om gebogen. Hierdoor glijdt de zaag later gemakkelijker door het materiaal, en kunt u zonder al te veel moeite werken. Gebruik een zaagzettang om de tanden afwisselden naar rechts of links te buigen. Het is belangrijk om de oorspronkelijke richting van de zaagtanden aan te houden, anders worden de tanden instabiel en breken ze gemakkelijker. - Het slijpen van het zaagblad
Slijp elke tand afzonderlijk met de driehoekige vijl in drie tot vier halen. Zorg ervoor dat u slechts in één richting vijlt. Anders worden of blijven de tanden bot. - Zaagblad monteren
Als het werk klaar is, kunt u het zaagblad weer monteren. Zorg ervoor dat de tanden in de juiste richting lopen, en dat het zaagblad dus niet verkeerd om zit. Meestal vindt u deze informatie op het zaagblad zelf of in de handleiding van de zaag.
Veelgestelde vragen over het slijpen van zaagbladen
• De zaagsneden worden onzuiver; de snijranden zijn onregelmatig of rafelen.
• Het zagen gaat langzamer, de weerstand lijkt toe te nemen.
• De zaag trilt ongewoon sterk en maakt na verloop van tijd meer lawaai.
• Er zijn tekenen van hitte zoals verkleuring van het hout of zelfs rookontwikkeling.
U kunt niet alle zaagbladen zelf slijpen. Als de tanden gehard zijn of volledig uit gehard metaal bestaan, kunnen ze niet met de hand worden geslepen. De enige optie is dan een speciaal slijpapparaat voor hardmetaal. Dit is vooral de moeite waard voor regelmatig gebruik of voor professionele werkplaatsen.
Het slijpen zelf bestaat eigenlijk uit slechts drie stappen:
1. Zaagtanden op gelijke hoogte brengen: gebruik een platte vijl om alle zaagtanden op gelijke hoogte te brengen. Als sommige tanden hierdoor plat worden, kunt u er met een driehoekige vijl voor zorgen dat ze weer een identieke vorm krijgen.
2. De zaagtanden ‘zetten’: gebruik een zaagzettang om de tanden afwisselend naar rechts of links te buigen. Het is belangrijk om de oorspronkelijke richting van de zaagtanden aan te houden, anders worden de tanden instabiel en breken ze gemakkelijker.
3. Het slijpen van het zaagblad: slijp elke tand afzonderlijk met de driehoekige vijl in drie tot vier bewegingen. Zorg ervoor dat u slechts in één richting vijlt. Anders blijven de tanden bot of worden ze zelfs nog botter.
Bron afbeelding:
© gettyimages.de – Allexxandar
